Wat zijn hypertrofische brandwondenlittekens?
Hypertrofische littekens zijn het meest voorkomende type litteken na een brandwonde. Ze verschillen van de omringende huid en kunnen dik, breed, rood en verheven zijn.
Er zijn veel factoren die van invloed kunnen zijn op de ernst van littekens, waaronder de ernst van de brandwonde, of er een huidtransplantatie nodig was (en zo ja, welk type), maar ook huidskleur, leeftijd en geslacht.
Een brandwonde die binnen twee weken geneest, laat waarschijnlijk slechts minimale littekens achter. Wonden die drie weken of langer nodig hebben om te genezen, zullen over het algemeen enige vorm van hypertrofisch litteken vertonen.
Hoe hypertrofische brandwondenlittekens te voorkomen?
De richtlijnen van de International Society for Burn Injury (ISBI) adviseren:
Bij oppervlakkige brandwonden (waarbij een wonde binnen twee weken geneest):
- Vermijd blootstelling aan de zon en gebruik zonbescherming met SPF 50+.
- Masseer de huid. Dit kan de huidflexibiliteit rond het litteken vergroten. Het kan ook helpen tegen jeuk en pijn, waardoor je je algeheel beter voelt.
- Houd de huid gehydrateerd. Hydratatie helpt de barrièrefunctie van de huid te herstellen en kan ruwheid en schilfering verminderen. Voor brandwondenlittekens wordt aangeraden een verzachtend middel (bijvoorbeeld een waterige crème of een emulgerende zalf) meerdere keren per dag met stevige cirkelvormige bewegingen aan te brengen totdat de huid niet meer droog of jeukerig is.
Voor diepe huidbrandwonden (waarbij een wonde drie weken of langer nodig heeft om te genezen en er waarschijnlijk hypertrofische littekens ontstaan):
- Volg de drie stappen hierboven, maar voeg ook therapie toe met drukverbanden en siliconen. Je kunt medische siliconenproducten gebruiken, zoals siliconenpleisters zoals Mepiform, zodra de wond een dunne huidbedekking heeft gevormd en niet langer openstaat voor de lucht. De siliconenpleisters zijn dun, flexibel en zelfklevend. Ze moeten tussen de 12 en 24 uur per dag gedragen worden.
Behandeling van hypertrofische brandwondenlittekens
Volgens de ISBI is de eerstelijnsbehandeling voor de meeste mensen met uitgebreide hypertrofische brandwondenlittekens een combinatie van therapie met drukverbanden en siliconen. Je zorgverlener kan je adviseren over de beste producten en de meest geschikte routine om je littekens thuis te behandelen. Dit hangt af van je klachten (bijvoorbeeld pijn of jeuk), eventuele beperkingen in beweging of dagelijkse activiteiten en cosmetische zorgen die je hebt.
Vraag altijd om hulp en advies van je zorgverlener indien nodig. Het merendeel van de littekenbehandeling wordt door de patiënt zelf uitgevoerd, dus het is belangrijk dat je je routine begrijpt en eraan toegewijd bent.
